Dyrektywa Omnibus – co warto o niej wiedzieć?

Nowy rok przyniósł wiele zmian – zwłaszcza w zakresie prawa konsumenckiego. Z dniem 1 stycznia 2023 roku weszły bowiem w życie 3 unijne regulacje prawne. Jedną z nich jest właśnie dyrektywa Omnibus, która najbardziej uderza w branżę e-commerce. Dlatego też w poniższym artykule podpowiadamy, jakie zmiany niesie ze sobą dyrektywa Omnibus oraz co grozi przedsiębiorcom, za niestosowanie się do tych zmian. Przeczytaj i dowiedz się więcej!

Wielkie zmiany dla w branży e-commerce

Obowiązująca od niedawna dyrektywa Omnibus, najbardziej zaboli właścicieli sklepów internetowych. Wraz z jej wejściem w życie wkroczyły bowiem nowe zasady prezentowania cen. Te z kolei mają na celu wyeliminowanie "żonglowania" cenami oraz tworzenia promocji na niby. Dzięki temu konsumenci będą mieli wgląd w historię obniżek cen z ostatnich kilku tygodni, co pozwoli im na podejmowanie bardziej świadomych decyzji zakupowych.

W efekcie więc dyrektywa ta ma chronić praw konsumenta i zapobiegać nieuczciwym praktykom. Kupujący zobaczą bowiem, w jaki sposób modyfikowana jest cena produktów. Ponadto kupujący zobaczy także, jakie algorytmy wpływają na decyzje zakupowe oraz jakie technologie wykorzystuje sklep. Z perspektywy posiadacza sklepu internetowego, wiąże się ona jednak z wprowadzaniem wielu zmian.

Dyrektywa Omnibus a promocje w sklepach internetowych

Zgodnie z nowymi przepisami, od 1 stycznia tego roku, sprzedawcy obniżający cenę konkretnego produktu, są zobowiązani do zamieszczenia informacji o najniższej cenie produktu, w jakiej ten był dostępny w ciągu ostatnich 30 dni. To samo dotyczyć również będzie promocji ogłoszonych na całą kategorię produktów, np. "-50% na wszystkie kurtki". W takim przypadku na stronie każdego z tych produktów trzeba będzie zamieścić identyczną informację. Zmiany te dotyczą nie tylko produktów, ale i usług.

Co więcej, dyrektywa ta wymusza na właścicielach sklepów internetowych zbieranie danych, które w przyszłości pozwolą im wykazać, że sklep jest prowadzony zgodnie z wprowadzonymi niedawno przepisami. W praktyce więc oznacza to, że będą oni zmuszeni do prowadzenia dokumentacji, która wykaże wszystkie zmiany cen produktów i usług, jakie miały miejsce w tym czasie.

Ponadto wiąże się to również z tym, że to właśnie najniższa cena z ostatnich 30 dni będzie punktem wyjściowym do odliczania rabatów i zniżek. Z tego również względu ma być ona widoczna wszędzie tam, gdzie sprzedawca zamieszcza cenę promocyjną. Niezmiernie istotne jest również to, by cena wyjściowa widniała na stronie wyraźnym drukiem. Opisywanie jej małym druczkiem jest niedopuszczalne, ponieważ w ten sposób odwraca się uwagę kupującego. Zgodnie z nowym prawem zabrania się również stosowania tzw. stałej promocji w miejscu ceny regularnej.

Wyjątki wyjęte spod prawa

W tym miejscu należy zaznaczyć, że istnieje kilka sytuacji, których nowe przepisy nie dotyczą. Pierwszym z nich są objęte programy lojalnościowe, karty rabatowe, indywidualne kody rabatowe, jakie sklep może przyznać swoim klientom w dowolnie wybranym przez siebie momencie. Drugim z wyjątków są towary i artykuły spożywcze, które mają krótki termin przydatności. Ostatnim z nich są ceny artykułów, które są umieszczone na stronie przez krócej niż 30 dni. W ich przypadku cenę wyjściową będzie stanowić najniższa cena od chwili wprowadzenia produktu do sprzedaży.

Dyrektywa Omnibus – jakie przewiduje kary?

Tu pojawia się pytanie, co stanie się z przedsiębiorcami, którzy zlekceważą wprowadzone zmiany i nie zastosują się do nich? Dyrektywa Omnibus uwzględnia bowiem również i system kar, jakim podlegać będą krnąbrni właściciele sklepów internetowych. Kary te wymierzać będą wspólnie Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Inspekcja Handlowa, które są odpowiedzialne za przeprowadzanie inspekcji handlowych.

Dyrektywa Omnibus – kary

Zgodnie ze zmianami, jakie weszły w życie wraz z Nowym Rokiem – sklepy internetowe i osoby sprzedające w sieci swoje usługi, będą podlegać regularnym inspekcjom. W przypadku gdy organy je wykonujące odkryją, że przedsiębiorca nie stosuje się do Dyrektywy, właściciel e-sklepu zostanie pociągnięty do poniesienia kary pieniężnej w wysokości:

• 10% obrotu za ubiegły rok – ze strony UOKiK za niewłaściwe informowanie o cenach i promocjach oraz za tworzenie i rozpowszechnianie fałszywych opinii o oferowanych produktach, czy firmie.
• 20 tys. zł – od Inspekcji Handlowej za niedostosowanie się do nowych przepisów.
• 40 tys. zł – również od Inspekcji Handlowej, ale za nie zastosowanie się do zmian do końca tego roku.

Jak więc widać, brak wdrożenia zmian na stronie sklepu, może dość dotkliwie zaboleć.

Pozostałe obowiązki sklepów internetowych

Na końcu warto również wspomnieć, że Dyrektywa Omnibus dotyczy nie tylko historii cen, ale porusza również i inne zagadnienia. Mowa tu m.in. o:

• Opiniach – klienci mają prawo do zapoznania się z opiniami o sprzedawcy, istotnym naruszeniem ze strony sprzedawcy stanie się usuwanie negatywnych komentarzy.
• Pozycjonowaniu produktów – właściciel sklepu ma obowiązek informowania swoich klientów o tym, jakie techniki wykorzystuje w celu profilowania swojego klienta.
• Profilowanie cen – zabronioną praktyką staje się także mechanizm personalizowania cen, przez co klient przepłaca.
• Obsługa klienta – dyrektywa wymusza na właścicielach sklepów internetowych udostępnienie konsumentom telefonicznej obsługi Klienta. Oznacza to, że na stronie musi znajdować się numer kontaktowy, pod którym klient otrzyma potrzebną pomoc.

Co ciekawe, Dyrektywa Omnibus wprowadza także pojęcie "platformy cyfrowej" w odniesieniu do miejsca takiego jak marketplace na mediach społecznościowych. Z kolei nowe definicje prawne wymuszają na e-sklepach zaktualizowane dotychczasowych regulaminów.